ΕΡΓΑ ΝΕΡΟΥ

Από το 540 π.Χ. έως το 530 π.Χ. ο τύραννος Πεισίστρατος ανέλαβε ένα εντυπωσιακό και εξαιρετικά σημαντικό τεχνικό έργο για την ύδρευση της Αθήνας, που θα μετέφερε νερό στην πόλη από τις πηγές στους πρόποδες του βουνού Υμηττού. Το μεγαλύτερο μέρος του έργου ήταν μία υπόγεια σήραγγα που έφθανε μέχρι 14 μ. βάθος. Σε άλλα μέρη το υδραγωγείο πήρε τη μορφή καναλιού, είτε λαξευμένο στους σχιστόλιθους ή κατασκευασμένο με ογκόλιθους διαστάσεων από 1,30 έως 1,50 μ. μήκους και 0,65 μ πλάτους. Στο κάτω μέρος της σήραγγας (ή του καναλιού) συνενώνονταν οι κυλινδρικοί κεραμικοί αγωγοί που είχαν χαρακτικά προσανατολισμού.

                    Image courtesy of Hydria Virtual Museum
Technical details of the construction of the tunnels of the Peisistratid aqueduct.

Hydria Virtual Museum

Οι κυλινδρικοί αυτοί αγωγοί, με εσωτερική διάμετρο 20 εκ., είχαν στο πάνω μέρος τους ελλειπτικά ανοίγματα με καλύμματα: οι οπές είχαν μέγεθος τέτοιο ώστε να είναι δυνατή η δίοδος ανθρώπινου χεριού για τον απαραίτητο καθαρισμό και συντήρησή τους. Οι αγωγοί ήταν βαμμένοι με μαύρες ρίγες και συνδέονταν μεταξύ τους με ζεύξεις εξαιρετικού σχεδιασμού: τα σημεία σύνδεσης εφάρμοζαν ερμητικά και σφραγίζονταν με μόλυβδο για πλήρη αδιαβροχοποίηση. Μετά την εποχή του Πεισίστρατου, κατά τη διάρκεια της Κλασικής περιόδου, το δίκτυο διατηρήθηκε και επεκτάθηκε ενώ εμπλουτίστηκε με την κατασκευή νέων κρηνών.

Μεγάλα τμήματα του υδραγωγείου του Πεισίστρατου βρέθηκαν κατά την κατασκευή του Μετρό της Αθήνας και εκτίθενται στους σταθμούς του Μετρό «Σύνταγμα» και «Ευαγγελισμός».

Το τμήμα του αγωγού που ανακαλύφθηκε στο Σύνταγμα χρονολογείται από το πρώτο μισό του 5ου αι. π.Χ. και πιστεύεται ότι είναι μια μεταγενέστερη επέκταση ή διακλάδωση του αρχικού υδραγωγείου. Στο σταθμό του Μετρό «Σύνταγμα» μπορεί να δει κανείς τρεις πήλινους σωλήνες καθώς και τη δεξαμενή του υδραγωγείου. Ένα άλλο τμήμα του αγωγού εκτίθεται στην πλατεία, ακριβώς έξω από το σταθμό.

The clay pipes exhibited in the metro station of Evangelismos date from the end of the 6th century BC. They have hand-holes for maintenance purposes and also engravings of letters of the alphabet, that are believed to have served for the correct collocation of the pipes. The use of letters for “numbering” is the element that allows us to assume the period of construction of these pipelines. This part of the pipeline is believed to belong to the main line of the aqueduct.

Next: ΧΡΟΝΟΓΡΑΜΜΗ