ΣΗΜΕΡΑ
Μέχρι τα μέσα του 19ου αι. η αμπελουργία ήταν η πιο σημαντική μορφή γεωργίας στην περιοχή. Αλλά με την εξάπλωση της φυλλοξήρας, της ψείρας του σταφυλιού, στις αρχές του 20ου αι., μια κάποια στασιμότητα σημειώθηκε στην αμπελοκαλλιέργεια και μερικές από τις γεωργικές εκτάσεις στην πεδιάδα εγκαταλείφθηκαν. Αυτό με τη σειρά του οδήγησε στη μετανάστευση του πληθυσμού και στο πρώτο κύμα απερήμωσης των αγροτικών οικισμών. Στα μερικώς εγκαταλελειμμένα χωριά η παραδοσιακή οργάνωση του χώρου των οικιστικών συγκροτημάτων διατηρούνταν, αλλά η φυσική δομή τους τώρα απειλούνταν, επειδή δεν υπήρχαν αρκετοί κάτοικοι για να τα συντηρούν. Η διαδικασία της απο-αγροτοποίησης προχώρησε την περίοδο 1945-1954, όταν η δημιουργία κολχόζ οδήγησε σε πλεόνασμα εργατικού δυναμικού στην ύπαιθρο και σε ένα νέο κύμα μείωσης του πληθυσμού.
Στο τέλος του 20ου αι. η ερήμωση της υπαίθρου διακόπηκε. Μικρές αγροτικές εκτάσεις ενοποιήθηκαν, οι άνθρωποι επέστρεψαν στην καλλιέργεια του αμπελιού και της ελιάς, αλλά τώρα με σύγχρονα μέσα. Γι’ αυτό τον τρόπο καλλιέργειας απαιτούνταν ευρύτεροι δρόμοι και μεγαλύτερα αγροτεμάχια και έτσι προέκυψε η ανάγκη για επέκταση των παλαιότερων. Αυτό απείλησε το παλιό δίκτυο στενών μονοπατιών, τα όρια από ξερολιθιές και πολλές ανεξερεύνητες αρχαιολογικές θέσεις.
Παρά το γεγονός ότι τα τελευταία πενήντα χρόνια-ή περίπου-η πεδιάδα τελούσε υπό την ισχυρή πίεση της κατασκευής έργων υποδομής, τοπικών δρόμων και μικρών, αρχιτεκτονικά άνευ αξίας εμπορικών κτισμάτων που δημιουργήθηκαν με σύγχρονα υλικά, η βασική δομή της πεδιάδας, διαιρούμενης με τις ξερολιθιές της, εντός της οποίας υπάρχουν λίγες εξοχικές καλύβες χτισμένες από πέτρα με τον παραδοσιακό τρόπο, δεν έχει αλλάξει ουσιαστικά. Η αυθεντική εμφάνιση της πεδιάδας έχει διατηρηθεί, η οποία, μαζί με τους οικισμούς που βρίσκονται στις άκρες της, δημιουργεί ένα μοναδικό πολιτιστικό τοπίο.
Η γεωργική πεδιάδα του Stari Grad και το περιβάλλον της είναι ένα παράδειγμα πολύ αρχαίου παραδοσιακού οικισμού, ο οποίος σήμερα απειλείται από τη σύγχρονη οικονομική ανάπτυξη, ιδίως από την εγκατάλειψη της υπαίθρου και των παραδοσιακών γεωργικών πρακτικών. Προφανώς η καλλιεργούμενη γη δεν υπερβαίνει το 40% της γεωργικής γης στην πεδιάδα σήμερα. Άλλες απειλές στην περιοχή αφορούν στην παράνομη εκμετάλλευση της πέτρας, στην παράνομη δόμηση, την άναρχη τουριστική ανάπτυξη λόγω απερήμωσης, καθώς και την εξαφάνιση μαστόρων παραδοσιακών τεχνών. Ένα άλλο ζήτημα που πρέπει να αντιμετωπιστεί είναι αυτό του απληροφόρητου πληθυσμού που συχνά αντιλαμβάνεται τις προσπάθειες προστασίας και διατήρησης ως εμπόδια για την ανάπτυξη, επειδή δεν είναι πλήρως ενημερωμένος για τη φυσική, ιστορική και πολιτιστική σημασία της περιοχής.
Hydria Virtual Museum
Hydria Virtual Museum
Hydria Virtual Museum
Hydria Virtual Museum
Ο χαρακτηρισμός της πεδιάδας ως παγκόσμιας κληρονομιάς της UNESCO το 2008 και η δημιουργία σχεδίου διαχείρισής της και της Αρχής που είναι επιφορτισμένη με την εφαρμογή του σχεδίου θα πρέπει να επιτρέψει τη διεξαγωγή ενός λεπτομερούς προγράμματος αρχαιολογικών ανασκαφών, την προώθηση της αειφόρου αγροτικής ανάπτυξης στις χώρες και τον έλεγχο της αστικής και τουριστικής ανάπτυξης στην ευρύτερη περιοχή της πεδιάδας, με κάθε δυνατό τρόπο.
Το Σχέδιο Διαχείρισης της περιοχής υλοποιείται από τη Γενική Διεύθυνση / Υπηρεσία για την Προστασία της Φύσης του Υπουργείου Πολιτισμού, ενώ το Υπουργείο Περιβάλλοντος και Δημοσίων Έργων είναι επιφορτισμένο με τον έλεγχο της εφαρμογής των μέτρων για την προστασία του φυσικού τοπίου και της πολιτιστικής κληρονομιάς.