Η υδροδότηση της Καρχηδόνας στα Ρωμαϊκά χρόνια

H περιοχή της Τύνιδας, ήδη από την εποχή της αρχαίας Καρχηδόνας, βρίσκεται διαρκώς αντιμέτωπη με το ζήτημα της έλλειψης υδάτινων πόρων. Αποτέλεσμα της έλλειψης αυτής ήταν η ανάπτυξη σημαντικής τεχνογνωσίας στον τομέα της Υδραυλικής Μηχανικής. 

Η Καρχηδόνα ιδρύθηκε ως αποικία των Φοινίκων, καθώς η προνομιακή γεωγραφική της θέση πρόσφερε σημαντικά πλεονεκτήματα στο εμπόριο και την άμυνα. Καταλαμβάνοντας μία χερσόνησο περίπου 50 τετραγωνικών χλμ., ήταν για περισσότερα από 1000 χρόνια μια από τις πιο πυκνοκατοικημένες πόλεις της Μεσογείου. Η πόλη δεν θα μπορούσε να είχε αναπτυχθεί τόσο, αν το πρόβλημα υδροδότησής της δεν είχε επιλυθεί με τόσο έξυπνο τρόπο κατά τους Ρωμαϊκούς χρόνους. Νερό αντλούνταν από τον υδροφόρο ορίζοντα, ενώ το βρόχινο νερό συγκεντρωνόταν σε ιδιωτικές και δημόσιες δεξαμενές για να καλύψει τις ανάγκες της πόλης. Το νερό αυτό ήταν αρκετό για να ανταποκριθεί όχι μόνο στις βασικές ανάγκες κατανάλωσης, υγιεινής και άρδευσης, αλλά και στη λειτουργία των βιοτεχνιών βυρσοδεψίας, βαφής και επεξεργασίας υφασμάτων, οι οποίες είναι γνωστό ότι έχουν υψηλές απαιτήσεις σε νερό. Οι Καρχηδόνιοι όπως και οι πρόγονοί τους, οι Φοίνικες, είχαν αποκτήσει ιδιαίτερη φήμη στους παραπάνω τομείς. 

Το νερό διατηρεί σημαντική θέση στην Αραβική και Ισλαμική λογοτεχνία καθώς παραμένει ένα σπάνιο και πολύτιμο αγαθό σε χώρες με χαμηλή βροχόπτωση. Θεωρείται απαραίτητο για τη διατήρηση της ζωής και τις τελετουργίες, σημαντικό για τον καλλωπισμό των κήπων και παραμένει ένα από τα πλέον περιζήτητα αγαθά. Στις αραβικές χώρες τα παράθυρα των υπνοδωματίων χτίζονταν μόλις λίγα μέτρα πάνω από το έδαφος, προκειμένου να επιτρέπουν στους ιδιοκτήτες να απολαμβάνουν τη θέα προς το αίθριο, όπου συνήθως υπήρχε ένα μικρό αναβρυτήριο.

Στην Τυνησία υπάρχουν αμέτρητα ερείπια που μαρτυρούν την ύπαρξη αυτών των έργων. Συναντάμε τα πάντα: πηγάδια, αποστραγγιστικές στοές, μικρές και μεγάλες στέρνες, πύργους νερού, σωληνώσεις, υδραγωγεία, φράγματα άρδευσης, απλές και περίτεχνες κρήνες, λουτρά, αποχωρητήρια κ.α.  

Η μελέτη αυτή επιχειρεί να ρίξει φως στην υδραυλική μηχανική αυτής της πολύ σημαντικής χιλιετίας, μέσα από τα πιο εντυπωσιακά υδραυλικά έργα της Καρχηδόνας, και ειδικότερα:

• Τις κινστέρνες της Μάλαγας (la Malga), πελώριες αρχαίες δεξαμενές οι οποίες χρησίμευαν για την παροχή νερού στην Καρχηδόνα,

• Το υδραγωγείο του Ζαγκουάν (Zaghouan), που διέτρεχε πάνω από 100 χιλιόμετρα για να τροφοδοτήσει τις κινστέρνες της Μάλαγας,

όπως επίσης και τα πηγάδια, τους νερόμυλους και τα λουτρά που χτίστηκαν κατά την Αραβο-ισλαμική περίοδο στην περιοχή.