ΣΗΜΕΡΑ

Η περιοχή που μελετάμε περιλαμβάνει τέσσερις μικρές πόλεις γύρω από τη λίμνη Bracciano (Manziana, Bracciano, Trevignano Romano, Anguillara Sabazia). Παρά τη μικρή απόσταση από τη Ρώμη, το τοπίο και οι περιοχές γύρω από τις μικρές πόλεις δεν βρίσκονται υπό σοβαρή απειλή λόγω ανεξέλεγκτης αστικής και τουριστικής ανάπτυξης, με εξαίρεση την αυξανόμενη παρουσία διάσπαρτων κατοικιών. Προφανώς υπάρχουν «λόμπι» τα οποία επιμένουν στην αύξηση της οικοδομικής δραστηριότητας γύρω από τις πόλεις, αλλά η εξοχή στο σύνολό της ακόμη χαρακτηρίζεται από μια ήπια αγροτική και γεωργική δραστηριότητα. Αντίθετα, τα προάστια βορειοδυτικά της Ρώμης υποφέρουν από αστικοποίηση, η οποία δεν γίνεται πάντοτε βάσει σχεδίου.

Η περιοχή είναι αρκετά καλά διατηρημένη και από το 1999 ένα μεγάλο τμήμα της ενσωματώθηκε στο Περιφερειακό Φυσικό Πάρκο Bracciano – Martignano. Το Πάρκο αυτό ιδρύθηκε με στόχο την καλύτερη περιβαλλοντική προστασία της περιοχής.

                    Image courtesy of Hydria Virtual Museum
View of the shore of the Lake Martignano (Photo A. Guerrieri).

Hydria Virtual Museum

Το νέο υδραγωγείο, το οποίο υλοποιήθηκε από την ACEA τη δεκαετία του 1980 και το οποίο παίρνει νερό από τη Λίμνη Bracciano, έστρεψε τις γεωργικές πρακτικές προς ήπιους τρόπους αγροτικής εργασίας. Στην περιοχή υπάρχουν χοίροι ενώ η εκτροφή βοοειδών και αλόγων συνήθως γίνεται υπαίθρια. Επιπρόσθετα, στη λεκάνη απορροής της λίμνης συνήθως υιοθετούνται πρακτικές βιολογικής καλλιέργειας.

Η παρουσία μικρών ξενοδοχείων, καταλυμάτων και αγροκτημάτων επηρεάζουν το είδος του τουρισμού της περιοχής, ο οποίος πράγματι δεν έχει μαζικό χαρακτήρα. Επιπλέον, η μικρή απόσταση από τη Ρώμη ευνοεί τον «τουρισμό του σαββατοκύριακου»: τις εργάσιμες ημέρες ακόμη και τα δημοφιλέστερα τουριστικά σημεία δεν είναι πολυσύχναστα.

Χάρη στις ευμενείς καιρικές συνθήκες στην λεκάνη Sabatinus υπάρχουν πολλές ιστιοπλοϊκές λέσχες γύρω από τη λίμνη. Κάθε χρόνο διεξάγονται μαθήματα ιστιοπλοΐας όπως και τοπικοί, εθνικοί και διεθνείς αγώνες (reggatas). Το άθλημα της ιστιοπλοΐας στη λίμνη γεννήθηκε τη δεκαετία του 1930, εξελίχθηκε τη δεκαετία του 1960 και γνώρισε άνθηση μετά την δεκαετία του 1980, όταν απαγορεύτηκαν τα ταχύπλοα σκάφη στη λίμνη. Τέλος στη λίμνη υπάρχει ένα δραστήριο κέντρο καταδύσεων.

Οι τρεις μικρές παράκτιες πόλεις (Bracciano, Trevignano, Anguillara) προσφέρουν πληθώρα μνημείων και γραφικών σκηνών στους επισκέπτες τους.

Αξιοθέατα

Ο επιβλητικός Πύργος Odescalchi (του 13ου αι.) στο Bracciano είναι ένα από τα ομορφότερα φεουδαρχικά αρχοντικά της Ευρώπης. Αποτελεί μια εξαιρετική σύνθεση μεταξύ στρατιωτικού αρχιτεκτονήματος και κομψής έπαυλης, για τους Πάπες και την αριστοκρατία. Προσφέρει μια ενδιαφέρουσα επισκόπηση της ιστορίας ανά τους αιώνες, εφόσον έμειναν εδώ διάσημα πρόσωπα από το 1500 μέχρι σήμερα. Εδώ έλαβαν χώρα και ενδιαφέροντα γεγονότα γεμάτα μυστήριο, φρίκη και αιματοχυσίες. Σήμερα ο πύργος λειτουργεί ως μουσείο και χώρος κοινωνικών εκδηλώσεων.

Μεταξύ Bracciano και Anguillara, στο σημείο Vigna di Valle, συναντάμε το Μουσείο της Ιταλικής Αεροπορίας (Museo Storico Aeronautica Militare, ένα από τα πιο ενδιαφέροντα μουσεία του είδους στην Ευρώπη). Τα εκθέματα ακολουθούν την ιστορία της πτήσης στην Ιταλία: από τα σχεδιαγράμματα του Leonardo da Vinci και τα μονοπλάνα που χρησιμοποιήθηκαν στον Α΄ και Β΄ Παγκόσμιο Πόλεμο έως σήμερα. Ειδικά τμήματα είναι αφιερωμένα σε αεροσκάφη (ιδιαίτερα στον Στρατηγό U. Nobile, ο οποίος πέταξε πάνω από τον Βόρειο Πόλο με το σκάφος «Norge»), στην ιστορία του ειδικού πτητικού εξοπλισμού, στην περίοδο των αποκαλούμενων «Balbo Cruises», όταν τα ιταλικά υδροπλάνα διέσχιζαν τον Ατλαντικό Ωκεανό για να φτάσουν στις Η.Π.Α. ή στην Νότια Αμερική ή πετούσαν στην Άπω Ανατολή. Επίσης υπάρχουν εκθέματα για τον διαγωνισμό Schneider Cup, με το MC.72, το hydro-racer, το οποίο το 1934 κατέκτησε το απόλυτο ρεκόρ ταχύτητας με 709,202 km/h (το ρεκόρ αυτό ισχύει ακόμη για την κατηγορία του αεροσκάφους αυτού).

Το Κτήμα San Liberato, μεταξύ του Bracciano και του Trevignano, βρίσκεται ανάμεσα σε δάση και λόφους που αγκαλιάζουν τη λίμνη. Παλιά επρόκειτο για την πόλη του Forum Clodii και σήμερα θεωρείται ως περιοχή εξαιρετικού φυσικού κάλλους. Το όνομά του παραπέμπει στην εκκλησία ρωμαϊκού ρυθμού που θεμελιώθηκε από Αυγουστινιανούς μοναχούς. Γύρω από αυτό το κτήμα (τον αρχαίο ναό του San Liberato, την Villa και τα αγροτικά κτίρια) o Βοτανικός Κήπος, με θέα στη Λίμνη Bracciano, περιέχει είδη από όλο τον κόσμο. Τη δεκαετία του 1960 ξεκίνησαν εργασίες αποκατάστασης στον οικισμό χάρη στους ιδιοκτήτες αλλά η τελική «μαγική πινελιά» μπήκε από τον μεγάλο Άγγλο αρχιτέκτονα τοπίου Russel Page, με την οποία ανακτήθηκε ο φυσικός περιβάλλων χώρος σε σχέση με τα κτίρια. 

Το μικρό Ετρουσκο-ρωμαϊκό Μουσείο του Trevignano στεγάζει τα επιτύμβια ευρήματα δύο τάφων από την νεκρόπολη Olivetello, η οποία ανακαλύφθηκε τη δεκαετία του 1960. Εκεί φιλοξενούνται κεραμικά ευρήματα καθώς και τεχνουργήματα σε χρυσό, ασήμι, σίδηρο και μπρούτζο. Ένας τάφος του 8ου αι. π.Χ. είναι το σπάνιο έκθεμα του μουσείου – ένα κομμάτι γης το οποίο περιλαμβάνει επιτύμβια ευρήματα και την πανοπλία ενός αρχαίου πολεμιστή. Στο Μουσείο υπάρχουν επίσης συντηρημένα τεχνουργήματα από τον 7ο αι. π.Χ.: δύο μεγάλοι αμφορείς, όπως αυτοί που έχουν βρεθεί στην Άπω Ανατολή, όπου απεικονίζεται μια γαμήλια πομπή, ένας μπρούτζινος τελετουργικός ανεμιστήρας που αποτελείται από ομόκεντρα τραπεζοειδή πτερύγια.

Ένας από τους παλαιότερους Νεολιθικούς οικισμούς στη Δυτική Ευρώπη ανακαλύφθηκε το 1989 κάτω από νερό της Λίμνης Bracciano, στην τοποθεσία La Marmotta – Anguillara Sabazia. Βρίσκεται περίπου 360 μ. από την ακτή και 8 μ. κάτω από το βυθό της λίμνης. Βρέθηκε μεγάλος αριθμός κεραμικών αντικειμένων (βαθειά πιάτα, πιάτα, διάφορα βάζα, καθώς και ένα μικρό ειδώλιο από ελαφρόπετρα που απεικόνιζε μια «Μητρική Θεότητα»). Το 2005 ήρθε στο φως μια πιρόγα 9,5 μ., λαξευμένη σε έναν μοναδικό κορμό δέντρου. Χάρη σε μια συμφωνία μεταξύ της πόλης Anguillara Sabazia και την Αρχή Επιστασίας Προϊστορικών Ανασκαφών η πιρόγα εκτίθεται σε βιτρίνα 12 μ. υπό κατάλληλες συνθήκες συντήρησης, στο Νεολιθικό Εκθεσιακό Κέντρο της Anguillara Sabazia.

Το Μουσείο Αγροτικής Πολιτιστικής Κληρονομιάς και Λαογραφίας της πόλης Anguillara, που ιδρύθηκε το 1992, στεγάζεται στον Πύργο Orsini. Η συλλογή του περιλαμβάνει αντικείμενα που ήταν σε χρήση μέχρι την αρχή του 20ου αι. και δείχνει σκηνές της καθημερινής ζωής παλιότερων εποχών μέσα από την αναπαράσταση εργαστηρίων. Έχουν ανακατασκευαστεί ένα σιδηρουργείο, ένα εργαστήριο κατασκευής στρωμάτων, το εργαστήριο ενός τσαγκάρη και ενός ξυλουργού. Επίσης έχουν ανακατασκευαστεί κουζίνες και αποθήκες.

Το βαρωνικό Παλάτι Ορσίνι στην πόλη Anguillara χτίστηκε στις αρχές του 16ου αι. Τα παλάτι είναι διακοσμημένο με μια ενδιαφέρουσα σειρά από τοιχογραφίες, οι οποίες τοποθετούνται χρονικά από το 1535 έως το 1549. Πρόσφατα ολοκληρώθηκαν οι εργασίες ανακαίνισης της περίστυλης στοάς, αποκαλύπτοντας σημαντικά διακοσμητικά στοιχεία και τοιχογραφίες στα οποία περιλαμβάνεται και μια ενδιαφέρουσα προσωπογραφία του Gentil Virginio Orsini. Σήμερα το κτίριο στεγάζει την έδρα του Δήμου της πόλης Anguillara.

Ο Ναός του Αγ. Φραγκίσκου της πόλης Anguillara έχει μια κύρια αίθουσα και ένα τετράγωνο ιερό με σταυροθόλιο, τυπική χωροταξία των Φραγκισκανών εκκλησιών του 18ου αι. Ο επισκέπτης μπορεί να θαυμάσει μια σειρά από τοιχογραφίες που κοσμούν τους τοίχους και το ιερό. Ο ναός ανήκε στο συγκρότημα κτιρίων ενός μοναστηριού Φραγκισκανών μοναχών που κατεδαφίστηκε τη δεκαετία του 1950 για να γίνει επέκταση διπλανού σχολείου, η οποία όμως ποτέ δεν πραγματοποιήθηκε. Το μοναστήρι είχε χτιστεί γύρω από μια αυλή με κεντρικό πηγάδι και στοά με αψίδες και στήλες από τούβλα. Τα θησαυροφυλάκια του μοναστηριού ήταν αρχικά διακοσμημένα με διάφορες ζωγραφικές σκηνές από τη ζωή του Αγ. Φραγκίσκου της Ασίζης. Τώρα όμως έχουν εξαφανιστεί τελείως. Σήμερα ο ναός διατηρείται και είναι ακόμη δυνατόν να θεωρούμε αξιόλογα κάποια κτίρια του παλιού μοναστηριού.

Χρήσιμες πληροφορίες 

Comune di Bracciano – Piazza IV Novembre 6 – 00062 Bracciano (RM) – Italy

Informazioni turistiche
Tel. and fax: +039 06 99816262
E-mail: turismo@comune.bracciano.rm.it
Web: www.comune.bracciano.rm.it

Pro Loco Bracciano – Piazza Giuseppe Mazzini, 7 – 00062 Bracciano (RM) Italy o Canale?
Tel: +39 06 99806018

Castello Odescalchi di Bracciano – Piazza Mazzini, 14 – 00062 Bracciano (RM) Italy
Tel: +39 06 99802379 – Museo: +39 06 99804348
Fax: +39 06 99802380
E-mail: castello@odescalchi.it
Web: www.odescalchi.com

Museo Storico A.M. Aeroporto Vigna di Valle – 00062 Bracciano (RM) Italy
Tel: +39 06 99887508/9
Fax: +39 06 99887445
E-mail: musam@aeronautica.difesa.it
Web: www.aeronautica.difesa.it/museovdv

Comune di Anguillara Sabazia – Piazza del Comune,1 – 00061 Anguillara S. (RM) Italy

Informazioni turistiche
Tel: +39 06 99600050
Fax: +30 06 99607086
E-mail: a.pulcini@comune.anguillara-sabazia.roma.it
Web: www.comune.anguillara-sabazia.roma.it

Pro Loco Anguillara S. – Via Roma, 12 – 00061 Anguillara S. (RM) Italy
Tel: +39 3395755213 / +39 3454588059
E-mail: presidente@prolocoanguillarasabazia.org
Web: www.prolocoanguillarasabazia.org

Comune di Trevignano Romano – Piazza Vittorio Emanuele III, 8 – 00069 Trevignano Romano (RM) Italy
Tel: +39 06 9991201
Fax: +39 06 9999848
Ε-mail: infoturismo@trevignanoromano.it
Web: www.trevignanoromano.it

Pro loco Trevignano Romano – P.zza Vittorio Emanuele III ,1 – 00069 Trevignano Romano (RM) Italy
Tel: +39 06 9999846 / +39 338 4740771 / +39 328 9648173
E-mail: prolocotrevignanorm@tiscali.it
Web: www.prolocotrevignanoromano.it

Comune di Manziana – Largo Fara Gioacchino, 1 – 00066 Manziana (RM) Italy
Tel: +39 06 99675001 / +39 06-9962980/ +39 06 99675020 / +39 06 9963672
Fax: +39 06 99674021
Web: www.comune.manziana.rm.it

Pro Loca Manziana – Piazza Firenze, 00066 Manziana (RM) Italy
Tel: +39 06 9962191‎
E-mail: info@prolocomanziana.it
Web: www.prolocomanziana.com

Association “Antico presente” for responsible tourism in Etruria and Sabatinus basin
Sede Legale: Vicolo del Pavone, 5 – 01010 Blera – Viterbo
Sede Operativa:Via Lungolago di Polline, 75 – 00061 Anguillara Sabazia – Roma
Tel: +39 346 7584919
E-mail: info@anticopresente.it
Web: www.anticopresente.it

Next: ΧΡΟΝΟΓΡΑΜΜΗ