TΟΠΟΘΕΣΙΑ

Ηκοιλάδα Χοιρόμανδρες βρίσκεται στο ανατολικό άκρο της Κρήτης, σε μικρή απόσταση από τον όρμο όπου εντοπίστηκε το Μινωικό ανάκτορο της Ζάκρου.

Η κοιλάδα ορίζει το νοτιοανατολικό άκρο της καλλιεργήσιμης ζώνης της Ζάκρου. Ένας χαμηλός ορεινός όγκος τη διαχωρίζει από την παράκτια ζώνη. Την κοιλάδα διασχίζουν ρέματα εποχικής ή περιστασιακής ροής, που διέρχονται από φαράγγια. Τα τελευταία αποτελούν τις φυσικές διόδους που οδηγούν στην ακτή (προς τα νοτιοανατολικά), στις εύφορες εκτάσεις της ενδοχώρας (προς το βορρά) και στον όρμο της Κάτω Ζάκρου, όπου βρισκόταν η Μινωική πόλη και το ανάκτορο (προς τα βορειοανατολικά)

Η έρευνα που διεξάγεται στις Χοιρόμανδρες από το Πρόγραμμα «Μινωικοί Δρόμοι» οδήγησε στην αποκάλυψη αρχαίων κτιρίων και κατασκευών, που απαντούν διάσπαρτα σε όλη την έκταση της κοιλάδας. Ωστόσο, η κατανομή της κεραμικής και των κατασκευών υποδηλώνει ότι περισσότερο έντονη ήταν η χρήση του ανατολικού τμήματος της κοιλάδας. Οι κατασκευές περιλαμβάνουν ένα φυλάκιο που είχε κτιστεί πάνω σε ένα φυσικό οχυρό ύψωμα· άλλα, μικρότερα κτίρια· άνδηρα καλλιέργειας, περιβόλους και, τέλος, φράγματα που αποσκοπούσαν στον έλεγχο και την εκμετάλλευση των επιφανειακών υδάτων. Οι παλαιότερες από τις κατασκευές χρονολογούνται στον 18ο αι. π.Χ. 

Το φυλάκιο ήταν ένα κτίσμα μάλλον μικρής έκτασης αλλά εντυπωσιακό στην όψη.

The guard house was a rather small, albeit impressive structure, built in megalithic masonry.

Για την κατασκευή του χρησιμοποιήθηκε ο μεγαλιθικός τύπος δόμησης. Κατά πάσα πιθανότητα το κτίριο αυτό συνδεόταν με το γειτονικό ανάκτορο της Ζάκρου, αποτελώντας τμήμα ενός αμυντικού συστήματος, που εξυπηρετούσε τις ανάγκες της νεοπαγούς ανακτορικής διοίκησης. Τα φράγματα εξυπηρετούσαν τον έλεγχο της ροής των ομβρίων υδάτων, τη συγκέντρωση και τη χρήση τους για τις καλλιέργειες. Χάρη στα παραπάνω ευρήματα η έρευνα στις Χοιρόμανδρες συμβάλλει στην πληρέστερη κατανόηση των μορφών διαχείρισης του τοπίου και των αγροτικών πρακτικών στο προϊστορικό Αιγαίο.

Next: ΕΡΓΑ ΝΕΡΟΥ